ZZP’ers onder de loep: de handhaving van de Wet DBA is begonnen

Wat betekent dit voor jou als zzp’er of bemiddelaar?

Sinds 1 januari 2025 is het zover: de Belastingdienst is officieel gestart met de handhaving van de Wet DBA (De regulering Beoordeling Arbeidsrelaties). Dat betekent dat er niet langer alleen gekeken wordt naar modelovereenkomsten op papier, maar vooral naar hoe werkrelaties er in de praktijk uitzien.

Voor ZZP’ers én bemiddelaars is dit hét moment om te zorgen dat alles goed geregeld is. Want wie niet voldoet aan de regels, loopt risico op naheffingen, boetes of zelfs herkwalificatie van de werkrelatie als dienstverband.

In deze blog leggen we uit wat er verandert, waar je op moet letten én hoe je jezelf beschermt.

Waarom wordt de Wet DBA nu écht gehandhaafd?

De Wet DBA bestaat al sinds 2016, maar handhaving bleef jarenlang uit. De reden? Onzekerheid over de uitleg van de wet, maatschappelijke onrust, en politieke discussies over de positie van ZZP’ers.

Na jaren van uitstel is het moratorium op handhaving per 1 januari 2025 beëindigd. De Belastingdienst heeft nu het mandaat én de opdracht om werkrelaties actiever te controleren op schijnzelfstandigheid.

De boodschap is duidelijk: het maakt niet uit wat je op papier afspreekt, als de praktijk een dienstverband laat zien, dan wordt daarop gehandhaafd.

Wat wordt gecontroleerd?

De Belastingdienst kijkt vooral naar de feitelijke invulling van de samenwerking. Belangrijke indicatoren van zelfstandigheid zijn:

• Zelfstandige werktijden en werkwijze;
• Geen gezagsverhouding (geen aansturing of verplichting tot volgen van werkinstructies);
• Meerdere opdrachtgevers of aantoonbare vrijheid daarin;
• Ondernemersrisico dragen (zoals geen loondoorbetaling bij ziekte);
• Zelf tarief bepalen.

Als blijkt dat een ZZP’er in de praktijk functioneert als werknemer, dan kan de Belastingdienst naheffingen opleggen aan de opdrachtgever of zelfs stellen dat er sprake is van een dienstbetrekking.

Wat betekent dit voor ZZP’ers?

Als ZZP’er is het belangrijk dat je bewust en onderbouwd zelfstandig werkt. De volgende acties zijn cruciaal:

• Check je opdracht(en): voldoe je aan de kenmerken van ondernemerschap?
• Leg afspraken vast: gebruik een goede modelovereenkomst, maar pas ook je werkpraktijk daarop aan;
• Bewaar je bewijzen: denk aan eigen offertes, meerdere opdrachtgevers en facturatie op naam;
• Vermijd gezag en verplichtingen: werk niet onder hierarchische aansturing alsof je in loondienst bent.

Zelfstandig zijn is méér dan ingeschreven staan bij de KvK, het is zichtbaar in hoe je je werk organiseert.

Wat betekent dit voor bemiddelaars?

Bemiddelaars spelen een cruciale rol tussen opdrachtgever en ZZP’er. Door handhaving van de Wet DBA is het extra belangrijk om:

• Zorgvuldig te screenen: zijn de ZZP'ers waarmee je werkt echt zelfstandig?
• Duidelijke afspraken te maken: over autonomie, werktijden, tarieven en verantwoordelijkheden;
• Goede contracten te gebruiken: bij voorkeur juridisch getoetst, passend bij de werkrelatie;
• Transparant te communiceren: zorg dat zowel ZZP'ers als opdrachtgevers weten waar ze aan toe zijn.

Het risico van schijnzelfstandigheid raakt óók bemiddelaars. Wie helder opereert, bouwt vertrouwen én voorkomt problemen.

Goodworx helpt jou compliant te blijven

De handhaving van de Wet DBA brengt verandering, maar ook duidelijkheid. Bij Goodworx helpen we ZZP’ers en bemiddelaars om binnen de regels te werken zonder in te leveren op zelfstandigheid of flexibiliteit.

Wij bieden onder andere:

• Compliance-checks van werkrelaties;
• Juridisch getoetste modelovereenkomsten;
• Advies bij onboarding en matching;
• Trainingen voor bemiddelaars;
• Toegang tot een platform dat zekerheid en transparantie ondersteunt.

Zelfstandig, maar niet alleen

De boodschap is helder: de Belastingdienst kijkt vanaf nu actief mee. Maar met de juiste kennis, tools en begeleiding hoef je je daar geen zorgen over te maken.